Podróżując po świecie i odwiedzając różne kraje poznajemy ich historię i tradycję, zwiedzamy zabytki i poznajemy miejscowe zwyczaje. W podróżowaniu i poznawaniu nowych miejsc nie może zabraknąć smakowania lokalnej kuchni. Dlatego zachęcam do zapoznania się z poniższą wyliczanką gruzińskich potraw i potraktowania jej jako przewodnika po smakach Gruzji. Jestem pewna, że poznawanie Gruzji przez pryzmat suto zastawionego stołu przypadnie Wam do gustu.
Kuchnia gruzińska jest bardzo bogata i zróżnicowana. Można czasem usłyszeć, że w Gruzji cały czas się je chaczapuri, chinkali i sałatkę pomidorowo-ogórkową i tak w kółko, cały czas to samo! Niektórzy mogą mieć takie wrażenie, ponieważ pozycje te to klasyka gruzińskiej kuchni i rzeczywiście, chaczapuri i tzw. gruzińska sałatka są na stole niemal zawsze (bez znaczenia czy to śniadanie, obiad czy kolacja). Ale oprócz tych kilku potraw jest jeszcze wiele innych rzeczy do spróbowania. Trzeba po prostu chcieć poznawać nowe smaki i wybierać z karty potrawy, których nazwy prawdopodobnie nic nam nie mówią. Można też szukać i próbować dań, które wymienione są poniżej i które są tradycyjnymi daniami gruzińskimi, których naprawdę warto spróbować. Kuchnia gruzińska jest bardzo smaczna i każdy może znaleźć dla siebie coś dobrego. Fani mięsa będą w siódmym niebie zajadając się szaszłykami, kebabami i gulaszami. Dla tych, którzy uwielbiają warzywa na stole zawsze będzie w czym wybierać – różnego rodzaju sałatki, duszone warzywa, pasty warzywne, kiszonki i dużo dużo świeżych ziół. Jest też cała masa różnych serów, do których wystarczy podać gruziński chleb i pyszna kolacja gotowa. Gruzińska kuchnia jest bardzo ciekawa, ponieważ używa się w niej często tych samych produktów co u nas, ale przygotowuje się je inaczej, łączy się smaki w nieoczywisty dla nas sposób, a później to wszystko doprawia się aromatycznymi mieszankami przypraw i szczodrze posypuje się świeżą kolendrą lub pietruszką. Zapraszam do zapoznania się gruzińskim alfabetem kuchennym i życzę SMACZNEGO! 🙂
ALFABET GRUZIŃSKIEJ KUCHNI
A jak ADŻAPSANDALI
Duszone warzywa sezonowe, często podawane na ostro. Potrawa składa się najczęściej z bakłażanów, ziemniaków, słodkiej papryki, cebuli, pomidorów, czosnku z dużą ilością zieleniny (pietruszka, kolendra).
B jak BADREDŻANI
Klasyk na gruzińskim stole – smażone bakłażany przekładane pastą z orzechów włoskich.
C jak CHACZAPURI
Oryginalny gruziński fast food 😉 Tłumacząc dosłownie nazwę tej potrawy otrzymujemy składniki: chleb z serem. Chaczapuri to ciasto drożdżowe, czasem francuskie lub półfrancuskie z serem (nie jest to ser żółty, ani mozarella, tylko tradycyjny gruziński ser). Placek z serem jest pieczony w piecu lub smażone na patelni. Chaczapuri jest jest tak lubiane w Gruzji, że powstało aż…kilkanaście odmian tego dania i wszystkie są warte spróbowania, choć wiem, że nie jest to łatwe. Natomiast kilka odmian chaczapuri po prostu trzeba spróbować będąc w Gruzji i jest to absolutnie wykonalne. Są to: chaczapuri imeretyńskie, adżarskie i megrelskie.
C jak CHINKALI
Słynne gruzińskie sakiewki z mięsem i pysznym bulionem w środku (coś w rodzaju pierogów, ale w zasadzie tylko jeżeli chodzi o użycie ciasta pierogowego i stosowanie różnego rodzaju nadzienia). Chinkali mają określony kształt sakiewki i są dużo większe niż nasze pierogi. Najpopularniejsze oraz uważane za klasyczne i najlepsze są te z mięsem, ale warto też spróbować z grzybami, serem czy ziemniakami. Chinkali trzeba też umieć jeść, tak aby nie stracić tego co w chinkali najlepsze, czyli bulionu. Podczas spożywania chinkali sztućce odkładamy daleeeko na bok.
D jak DŻONDŻOLI
Jeden z wielu rodzajów pysznych kiszonek dostępnych w Gruzji. Jest to dosyć oryginalny przysmak, ale naprawdę warto spróbować. Dżondżoli to kiszone kwiaty rośliny o dość egzotycznej nazwie – kłokoczki kaukaskiej.
E jak ELARDŻI
Potrawa charakterystyczna dla kuchni megerelskiej. Jest to kasza gomi zmieszana z roztopinym gruzińskim serem. Kasza gomi to mieszanka kaszki i mąki kukurydzianej. Bardzo sycące i zaskakująco pyszna potrawa.
G jak GEBŻALIA
Kolejna potrawa wprost z megrelskiego stołu. Kawałki gruzińskiego sera suluguni (mało słonego) z listkami mięty w sosie jogurtowym. Bardzo proste i delikatne danie, które może powalić na kolana.
H jak HARCZO (a raczej CHARCZO ;))
Bardzo syta zupa z dużymi kawałkami mięsa wołowego, najczęściej porządnie doprawiona. W różnych miejscach różnie przyrządzana: czasem w formie zawiesistego bulionu z kawałkami mięsa i kaszą, czasem bardziej w formie gulaszu, bywa że doprawiona jest pastą z orzechów włoskich, a czasem też zagęszczona pastą pomidorową. W każdej odsłonie bardzo smaczna, rozgrzewająca i sycąca.
K jak KABABI
Mięso mielone pieczone formowane w kształt parówek pieczone na ogniu na szampurach. Kababi może być przygotowane z baraniny lub w mieszanki wieprzowiny z wołowiną, najczęściej z dużą ilością przypraw, co daje mięsu pikantny smak. Do mięsa najczęściej podaje się ostry pomidorowy sos z dużą ilością świeżej pietruszki bądź kolendry.
K jak KUBDARI
Potrawa rodem z regionu górskiej Swanetii. Jest to placek drożdżowy z mięsnym farszem w środku, który piecze się w piecu lub smaży się na patelni. Mięso jest mocno przyprawione i z dużą ilością kolendry.
L jak LOBIO
Lobio to po gruzińsku fasola, więc lobio to nazwa dania, której głównym składnikiem jest czerwona fasola gotowana i doprawiona czosnkiem, orzechami włoskimi i przyprawami, czasem jest też dorzucona słonina. W zależności od tego, gdzie zamówimy lobio może ono różnie wyglądać i smakować. Czasem może być bardziej w formie bardzo gęstej zupy, czasem potrawki z fasoli, a czasem może być nawet niemal sypkie. Wszystkie formy tej potrawy są pyszne.
M jak MCWADI
Mcwadi to nic innego jak słynne gruzińskie szaszłyki, czyli kawałki mięsa pieczone za szampurach nad ogniem. Szaszłyki przygotowuje się oczywiście z każdego rodzaju mięsa. Sekretem pysznych gruzińskich szaszłyków jest dobre mięso oraz odpowiednia metoda pieczenia na ogniu. Dzięki temu mięso jest chrupiące na wierzchu i soczyste w środku. Palce lizać!
N jak NAZUKI
Gruzińska odmiana drożdżówki przygotowywana w tradycyjny sposób. Nazuki to małe drożdżowe chlebki o smaku miodowo-piernikowym z rodzynkami w środku. Są pieczone w kamiennych piecach, dlatego też można wyczuć charakterystyczny aromat dymu. Oryginalne nazuki znaleźć można w zasadzie tylko w jednym miejsc w Gruzji – w miejscowości Surami, gdzie pieczone i sprzedawane są przez lokalnych mieszkańców. Przejeżdżając przez Surami nie sposób przeoczyć punkty sprzedaży 😉
O jak OSTRI
Ostri nazywane również czaszuszuli to duszone mięso wołowe z pomidorami i świeżymi ziołami. W restauracjach można zamówić też tę potrawę z mięsem wieprzowym. Ostri ma formę gulaszu i podawany jest ze świeżo skrojoną kolendrą lub pietruszką. Danie jest dobrze przyprawione, jednak zazwyczaj nie jest tak ostre jak mogłaby na to wskazywać jego nazwa.
P jak PCHALI
Pchali to danie, które może być przygotowane ze szpinaku, kapusty, fasoli, buraków, marchewki i innych warzyw. Jest to pasta warzywna (bardzo drobno pokrojone warzywa) zmieszana z czosnkiem, pastą z orzechów włoskich, przyprawami i świeżą kolendrą. Świetna opcja na przystawkę. Najlepiej wybrać zestaw pchali, czyli zestaw złożony z past z różnych warzyw.
S jak SACIWI
Mięso indyka w sosie z orzechów włoskich z wyczuwalnym aromatem czosnku i kolendry. Danie podawane na zimno.
T jak TKEMALI
Kwaśny sos przygotowywany z kwaśnych śliwek (odmiana podobna do znanych nam mirabelek) i mnóstwa przypraw, między innymi czosnku, kolendry, kopru i ostrej papryki. Smak sosu tkemali oprócz tego, że jest kwaśny ma wiele innych walorów smakowych dzięki użytym przyprawom. Podawany jest do mięs, ale świetnie pasuje też do serów, ziemniaków, sałatek.
W jak WINO
Wyliczanie gruzińskich smakołyków zakończmy pozycją, która od zawsze stanowiła i nadal stanowi największy skarb na gruzińskim stole. Oczywiście mowa tu o gruzińskim winie, któremu należy się osobny artykuł.